Dân số vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự phát triển, do đó, công tác dân số luôn là một trong những vấn đề rất được quan tâm ở mọi thời đại bởi dân số và phát triển có mối quan hệ khăng khít, hỗ trợ và thúc đẩy lẫn nhau. Muốn tăng trưởng và phát triển kinh tế – xã hội phải dựa vào yếu tố cơ bản là nguồn nhân lực, nguồn nhân lực lại gắn liền với sự biến đổi dân số về cả số lượng và chất lượng; Nâng cao chất lượng dân số sẽ tạo nền tảng cho sự phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao góp phần phát triển nhanh, bền vững của mỗi vùng, mỗi quốc gia.
Những năm qua, dưới sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Huyện ủy, UBND huyện, sự phối kết hợp đồng bộ của các cấp, các ngành, đoàn thể trong huyện, công tác Dân số ở Nam Đàn đã đạt được những thành tựu hết sức quan trọng, góp phần thiết thực vào công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của huyện nhà.
Để công tác Dân số đến gần dân, huyện đã huy động sự tham gia của các lực lượng xã hội trong công tác tuyên truyền, phối hợp lồng ghép mục tiêu dân số với phát triển thông qua các hoạt động và chương trình công tác của các ban, ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội, nâng cao hiệu quả mô hình truyền thông dân số với phát triển. Công tác tuyên truyền, giáo dục thay đổi nhận thức, hành vi được quan tâm chú trọng, ngày càng đi sát đối tượng, không ngừng đổi mới phương pháp và đa dạng hình thức, phong phú về nội dung. Hàng năm UBND, Ban chỉ đạo công Dân số huyện ban hành các chương trình, kế hoạch, đề ra các giải pháp nâng cao chất lượng dân số. Ổn định tổ chức đội ngũ làm công tác Dân số cơ sở, tổ chức đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ nhằm nâng cao năng lực chuyên môn phục vụ tốt nhiệm vụ được giao. Tích cực thực hiện các hoạt động, mô hình, đề án nâng cao chất lượng dân số, cung ứng dịch vụ thích hợp với từng địa bàn, từng nhóm đối tượng, như các mô hình: sàng lọc trước sinh và sơ sinh; truyền thông mất cân bằng giới tính khi sinh, truyền thông chăm sóc sức khoẻ sinh sản cho vị thành niên, thanh niên, truyền thông chăm sóc sức khoẻ người cao tuổi, tổ chức Chiến dịch truyền thông lồng ghép cung cấp dịch vụ CSSKSS/KHHGĐ và nâng cao chất lượng dân số...
Cụ thể, chỉ tính từ đầu năm 2023 đến nay, với mô hình sàng lọc trước sinh và sơ sinh được triển khai thường xuyên trên địa bàn, đã có trên 1.000 bà mẹ mang thai và trẻ sơ sinh được sàng lọc và lấy mẫu máu sàng lọc sơ sinh; tỷ lệ cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sử dụng các biện pháp tránh thai 77%, ước năm 2023 tỷ suất sinh 12.8%0, giảm 2.4%0 so năm 2022,... chỉ đạo Trạm Y tế xã, thị trấn thường xuyên tổ chức hàng nghìn lượt truyền thông trên hệ thống loa truyền thanh cơ sở, qua các trang mạng xã hội về tầm quan trọng và lợi ích của việc sàng lọc trước sinh, sơ sinh giúp các bà mẹ mang thai, các bà mẹ mới sinh con hiểu biết về một số bệnh thường gặp, cách phát hiện và phòng ngừa bệnh nhằm từng bước nâng cao chất lượng dân số.
Truyền thông “Nâng cao chất lượng Dân số” tại xã Xuân Lâm
Truyền thông CSSKSS vị thành niên cho học sinh Trường THCS Kim Liên
Tổ chức truyền thông cho hơn 2.500 học sinh khối THPT, THCS các kiến thức, kỹ năng về chăm sóc sức khoẻ sinh sản lứa tuổi vị thành niên, thanh niên, qua đó cung cấp cho các em học sinh kiến thức chăm sóc sức khoẻ, bảo vệ bản thân, trang bị hành trang cần thiết giúp các em tự tin bước vào đời. Bên cạnh đó để hoạt động nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn ngày càng lan tỏa và đi vào chiều sâu. Tại các xã, thị trấn, đội ngũ tuyên truyền viên Dân số đã tích cực tăng cường phối hợp, đổi mới công tác truyền thông về vấn đề dân số, dịp Ngày dân số thế giới (11-7), Ngày Quốc tế trẻ em gái (11/10), Ngày quốc tế Người cao tuổi. Ngày dân số Việt Nam (26-12)... Nội dung tuyên truyền tập trung phổ biến Pháp lệnh dân số, nhấn mạnh các vấn đề sửa đổi; sự gắn kết giữa dân số với phát triển bền vững, nâng cao chất lượng dân số, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, chăm sóc sức khỏe sinh sản, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi...; từ đó nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi của người dân về mục tiêu nâng cao chất lượng Dân số.

Buổi truyền thông nâng cáo chất lượng Dân số tại xã Hùng Tiến
Hàng năm Ban chỉ đạo công tác Dân số huyện đã triển khai Chiến dịch truyền thông lồng ghép cung cấp dịch vụ CSSKSS/KHHGĐ tại các xã, thị trấn; Riêng năm 2023 triển khai 19/19 xã, thị, kiểm tra, rà soát, vận động số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, số cặp vợ chồng sinh con một bề... thực hiện tốt việc CSSKSS/KHHGĐ, nhận thức của người dân về chăm sóc sức khoẻ cho bản thân, gia đình ngày càng nâng lên. Nhờ vậy, tỷ lệ cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại, tỷ lệ người dân tham gia chiến dịch, khám sức khỏe định kỳ, chăm sóc sức khỏe sinh sản tăng lên … Qua đó, góp phần hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch về Dân số trong năm và nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn huyện.
Rất đông người dân tham gia Chiến dịch
Với việc triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, thiết thực, thời gian qua, chất lượng dân số trên địa bàn huyện Nam Đàn ngày càng có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Xác định nâng cao chất lượng dân số là một trong những nhiệm vụ quan trọng góp phần phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, thời gian tới, phát huy những kết quả đạt được, tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền để triển khai thực hiện hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ về công tác Dân số và phát triển. Đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức của cán bộ, Nhân dân về công tác Dân số trong tình hình mới, Tổ chức các đợt Chiến dịch truyền thông CSSKSS/KHHGĐ cao điểm, từ đó chăm sóc sức khỏe, sức khỏe sinh sản cho người dân, chuyển đổi hành vi thực hiện chính sách dân số theo hướng tích cực; nhân rộng các đề án, mô hình về nâng cao chất lượng dân số,... góp phần đưa cuộc sống người dân ngày càng phát triển./.
Bài - Ảnh: Hồng Soa - Trung tâm Y tế Nam Đàn